به نقل از «قدس آنلاین»

نگاهی به ضرورت توسعه افقی شهر

تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۶۴۸۹۰

​​​ تصمیمات اشتباه امروز، در دهه‌های آینده نتیجه نامطلوب خود را نشان خواهند داد. در تاریخ شهرسازی ایران همواره اصل بر استفاده نکردن از الگوهای توسعه عمودی بوده مگر در شرایط خاص نظیر برخی ابنیه‌های حکومتی یا مذهبی که برای شاخص شدن مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

تاریخچه بلندمرتبه‌سازی در شهرهای ایران به پیش از انقلاب اسلامی برمی‌گردد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با پیروزی انقلاب اسلامی، بلندمرتبه‌سازی حدود بیش از ۱۰ سال متوقف شد؛ اما از دهه ۷۰ به بعد به فاصله کوتاهی، توسعه عمودی به عنوان الگوی معمول توسعه در شهرهای کشور رسمیت یافت و در دهه اخیر بر شدت آن افزوده شد.

توسعه عمودی که همچنان در دستور کار مدیریت شهری قرار دارد، برگرفته از نظریات نوشهرگرایی و شهر فشرده است. برای استفاده و به کارگیری نظریات وارداتی باید ملاحظاتی داشت.

این تئوری‌ها در بخش‌های فرهنگی-اجتماعی، اقتصادی و سیاست‌های زمین، تناسبی با زیست شهری ما ندارند. با آشکار شدن معایب این نوع از توسعه شهری(طبق بررسی‌های انجام شده به لحاظ جامعه‌شناسی، اخلاق، اجتماع، انسان‌شناسی و زیبایی‌شناسی می‌توان تحلیلی ارائه کرد و بر اساس آن گفت بلندمرتبه‌سازی برای کاربری مسکونی در شرایط اضطرار تجویز می‌شود نه در شرایط عادی)، برخی کارشناسان دغدغه‌مند حوزه شهری بر این نظر هستند که توسعه افقی، چالش‌های به مراتب کمتری نسبت به توسعه عمودی دارد.

اشتباهی که در صحبت‌ها و موضع‌گیری‌ها نسبت به توسعه افقی دیده می‌شود این است که توسعه افقی را همان پراکنده‌رویی (پراکندگی) شهری می‌دانند در حالی که این نگاه صحیح نیست.

رشد و توسعه افقی را می‌توان نسخه بهینه و نجات‌دهنده فعلی شهرها دانست. توسعه افقی یک ضرورت است. هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم توسعه بلندمرتبه‌سازی به‌ مراتب بیشتر از هزینه‌های ساخت مسکن به شکل افقی است. این نظریه بیشترین قرابت را با سبک زندگی اسلامی-ایرانی دارد.

نظریه رشد افقی صرفاً منوط به ارتفاع ساختمان نیست؛ بلکه در این نظریه تمامی سازه‌های آن از جمله نوع مدیریت شهر، نوع حمل و نقل، حقوق شهروندی و ارتباط انسان‌ها با توسعه عمودی متفاوت است.

منتقدان رشد افقی شهرها بر این ادعا هستند که جمعیت شهرنشین‌ها در حال افزایش بوده از این رو برای پاسخ به نیاز متقاضیان باید به سمت بلندمرتبه‌سازی حرکت کرد. این پاسخ قانع‌کننده‌ای نیست؛ چرا که با توجه به سیاست‌های دولت‌ها در خصوص ارائه خدمات و امکانات به کلانشهرها و تمرکزگرایی، همواره شهرهایی مانند تهران و مشهد مناطقی جذاب برای سکونت هستند؛ زیرا کانون ثروت و قدرت در چند دهه اخیر در این شهرها انباشته شده است. بنابراین اگر امروز طرح بلندمرتبه‌سازی در مشهد را برای پاسخ به نیاز متقاضیان تهیه کنید، در آینده نه‌چندان دور دوباره جمعیتی متقاضی سکونت در این شهر هستند. برای حل این مسئله، حاکمیت باید راهکارهایی در راستای تشویق مردم به مهاجرت معکوس به روستاها داشته باشد و در توزیع خدمات و امکانات از راهبردهای عادلانه و مقرون به صرفه‌تری استفاده کند. 

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: توسعه شهری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۶۴۸۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فاصله زیاد تهران تا مناسب سازی شهر برای معلولان

به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ یکی از مشکلات فعلی معلولان، مناسب سازی مسیر تردد آنها و بهره گیری از وسایل حمل و نقل عمومی است و این درحالی است که در اجرای هر پروژه‌ای، شهرداری باید مناسب سازی شهری برای معلولان را مدنظر قرار دهد، زیرا حق قانونی و شهروندی آن‌ها است.

این موضوع نه تنها قشر معلول جسمی، حرکتی که ۱۰ درصد از جمعیت هر کشوری را در بر می‌گیرد بلکه حتی برای افراد عادی نیز امری مهم است، اما متاسفانه رعایت این موضوع در برخی پروژه‌های شهری دیده نمی‌شود.

به همین علت است که یکی از گلایه‌های همیشگی معلولان موضوع مناسب سازی شهری است، زیرا زیست و رفت و آمد در شهر را برای آن‌ها با مشکل مواجه می‌کند.

رئیس سازمان بهزیستی کشور آذرماه سال گذشته از شهرداری تهران خواست به موضوع مناسب‌سازی ساختمان‌ها برای معلولان ورود کند و گفته بود در دنیا پارک‌هایی برای معلولان ایجاد شده، اما متأسفانه در تهران شاهد احداث چنین پارک‌هایی نیستیم و تقاضا داریم این ظرفیت در پایتخت ایجاد شود.

سوده نجفی عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران هم در خصوص مناسب سازی تهران برای معلولان گفته بود با توجه به وجود حدود ۹۰۰ هزار تن معلول در شهر تهران باید ۱۲ هزار کیلومتر پیاده رو مناسب سازی شود، اما بر اساس گزارشی که از ستاد مناسب سازی فضا‌های شهری دریافت کرده ام، تنها ۲/۳ درصد از معابر شهر تهران یعنی ۲۲۸ کیلومتر معبر اصلی و فرعی برای معلولین مناسب سازی شده است.

اهمیت این موضوع و پیام های متعدد معلولان عزیز باعث شد این موضوع را از مدیر کل سلامت شهرداری تهران پیگیری کنیم.

حمید صاحب مدیر کل سلامت شهرداری تهران در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: از جمله خدماتی که شهرداری ارائه می‌کند مناسب سازی معابر شهر برای معلولان است، اما مناسب سازی را نباید به مسائل کالبدی محدود کنیم و خدمات فرهنگی، اجتماعی هم موظف هستیم برای معلولان عزیز مناسب سازی کنیم.

وی اظهار کرد: در حال انجام مناسب سازی خدمات فرهنگی و اجتماعی برای معلولان هستیم و برای مناسب سازی معابر هم برنامه منظم دارد که در معاونت شهرسازی شهرداری تهران پیگیری می‌شود و همه مناطق شهرداری بر اساس برنامه مشخص شده مناسب سازی معابر را انجام دهند.

صاحب با بیان اینکه تا مناسب سازی کامل شهر برای معلولان فاصله داریم گفت: ابتدای راه مناسب سازی هستیم و با همت مدیریت شهری در آینده شاهد اتفاقات خوب در این حوزه خواهیم بود.

باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری